تا 30 سال آینده هیچ ارمنی و زرتشتی در ایران باقی نخواهند ماند

شمار فراوانی از رهبران سنتی ارامنه و زرتشتیان اما معتقدند که این روند آینده‌ی این اقلیت، فرهنگ و باورهای مذهبی آنها در ایران و جهان را دچار مشکل خواهد کرد.

« محبت نیوز » - رادیو کوچه طی گزارشی در خصوص مهاجرت اقلیت های دینی از ایران مدعی است که، ده‌ها سال است که آمریکا برای کمک به خروج مسیحیان، زرتشتیان، بهاییان و یهودی‌های ایرانی بودجه‌ای را در غالب پروژه‌ی «هایاس» اختصاص داده است.

درست است که پس از انقلاب اسلامی فشارها بر روی اقلیت‌های دینی افزایش یافته و آنها از حضور در بسیاری از مناصب و موقعیت‌های سیاسی و نظامی منع شده و برای بخش فراوانی از فعالیت‌ها و مراسم مذهبی‌شان محدودیت‌های جدی ایجاد شده است اما واقعیت این است که حجم بیشتر این فشار بر دوش یهودیان و بهاییان بوده و ارامنه و زرتشتیان در این میان مشکلات کمتری داشته‌اند.

از اواخر دهه‌ی 80 میلادی اما بر سرعت مهاجرت ارامنه و زرتشتیان از ایران به شدت افزوده شد و این موضوع سبب شد تا در عرض یکی دو دهه جمعیت این اقلیت‌ها در ایران نزدیک به 70 درصد کاهش داشته باشد، گرچه که این آمار به دلیل پنهان‌ و سیاسی‌کاری‌های نظام، آنچنان که باید دقیق نیست و فقط از روی اطلاعات خود اقلیت‌ها به دست آمده است. واقعیت این است که دلیل مهاجرت هم‌وطنان ارمنی و زرتشتی با دیگر اقلیت‌ها کاملن متفاوت است. این دو اقلیت به سبب آن که فعالیت تبلیغی و تبشیری ندارند هیچ‌گاه به طور جدی از سوی حکومت تحت فشار نبوده‌اند. آنها در برگزاری مراسم خود کاملن آزادند، مدارس دینی خود را دارند و در باشگاه‌های تفریحی و ورزشی‌شان بر طبق آداب و سنن خود رفتار کرده و مشکل ویژه‌ای برایشان ایجاد نمی‌شود.

این گزارش می افزاید ؛ برخی از رهبران مسیحی و زرتشتی ایرانی معتقدند دلیل اصلی مهاجرت زرتشتیان و مسیحیان استفاده از مزایای برنامه‌ای است که در ازای دریافت 3 هزار دلار که برای ورود به آمریکا از آنها اخذ می‌شود به آنها داده می‌شود. آنها بر این باورند که مهاجرت مشکل بسیار بزرگی برای جامعه اقلیت مذهبی در ایران است چرا که با روند موجود به نظر می‌رسد که تا 30 سال آینده هیچ ارمنی و زرتشتی در ایران باقی نماند. واقعیت این است که ریشه‌ی مهاجرت مسیحیان و زرتشتیان از ایران، ' بیکاری و وضعیت بد اقتصادی' است اما اینها مسائلی است که فقط گریبان‌گیر اقلیت‌ها نیست.

وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است که فقط طی دهه گذشته 2 هزار و 842 تن از یهودیان با حمایت این کشور از ایران به آمریکا مهاجرت کرده‌اند. این درحالی است که بیش از 18 هزار اقلیت دینی دیگر در سال گذشته از ایران رفته‌اند. اکنون بیش از 10 هزار ایرانی در انتظار هستند تا به وین منتقل شوند تا از آنجا هایاس برنامه انتقال آنها به آمریکا را انجام دهد. کلیساها ( ارامنه ) روز به روز خلوت‌تر می‌شوند و درحالی که تا چند سال پیش محلات زرتشتی و ارمنی‌نشین در تهران و شهرستان‌ها پر از جنب و جوش بود اکنون بسیاری از خانه‌ها خالی هستند، به فروش رسیده و یا جای آنها را مسلمانان گرفته‌اند.

شمار فراوانی از رهبران سنتی ارامنه و زرتشتیان اما معتقدند که این روند آینده‌ی این اقلیت، فرهنگ و باورهای مذهبی آنها در ایران و جهان را دچار مشکل خواهد کرد. برای نمونه می‌شود گفت که تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی ارامنه با اکثریت جامعه‌ی ایران یکی از عواملی است که توانسته آنها را در جمع‌های خود متمرکز کند. ازدواج با یک مسلمان در این جامعه یک تابو است و مسلمانان به راحتی نمی‌توانند به باشگاه‌ها و انجمن‌های ارمنی رفت‌ و آمد کنند. این محدودیت‌های نانوشته در عمل به حفظ هویت‌ این اقلیت‌ها کمک می‌کند. به عقیده ارمنی‌های محافظه‌کار، در جایی مثل آمریکا به سبب هم‌ترازی همه ادیان، ازدواج با غیرارامنه موضوعی عادی است و حاصل چنین کاری در دراز مدت سبب «ناتوانی در حفظ هویت قومی» خواهد بود. تجربه نشان داده است که نوجوانان این خانواده‌ها در آمریکا از خود تمایل و اشتیاق چندانی به رفتن و شرکت در مدارس ویژه‌ی ارامنه و زرتشتیان نشان نمی‌دهند و علاوه بر این خانواده‌ها در جامعه‌ی آزاد آمریکا از کنترلی که در ایران بر روی فرزندانشان دارند عاجزند و این برای بسیاری از خانواده‌های محافظه‌کار ارمنی و زرتشتی قابل پذیرش نیست.

وضعیت کاری اقلیت‌ها در آمریکا نیز از دیگر مشکلاتی است که مهاجرت برای آنها بوجود می‌آورد. برای نمونه ارامنه همواره در ایران از ثبات نسبی در برخی از مشاغل فنی و خدماتی ویژه برخوردار بوده‌اند که این امکان در آمریکا با توجه به رقابت بالا و لزوم تسلط به زبان انگلیسی به آسانی برایشان فراهم نیست. هر چه که هست تجربه نشان داده است که شرایط حضور ارامنه و زرتشتیان در ایران و یا مهاجرت آنها به غرب هر کدام سختی‌ها و مشکلات خود را دارد که تصمیم‌گیری را برای این بخش از هم‌وطنان ما بسیار دشوار کرده است.

• By mohabatnews.com
• 1392/05/13